Çetin MERAL: İleri Biyolojik Atık Su Arıtma tesisinde Trabzon neden geç kaldı ?

Trabzon için daha da geç kalmadan arıtma tesisleri yerleri belirlenmeli, projeleri planlanmalı öncelikli bütçeye alınıp hayata geçirilmelidir. Yıllardır karadenize derin deşarj ile dökülen atıksular arıtılmalıdır. Halk sağlığı ve yaşanabilir bir kentin olmazsa olmazıdır. Su evimizden çıktığında atık ve temizlik ürünlerinde kullanılan fosfatlar dahil kimyasallarla  kirleniyor. Atık su önce kanalizasyon sistemlerinde toplanıyor ve ardından çevreye ve insan sağlığına zararlı bileşenleri ile denize ulaşıyor. Bir çok hatalı ve atıl yapılan günübirlik projeler yapılacağına 20 yıldır gündeme getirmeye çekindiği bu elzem sorunu çözecek babayiğit yöneticiler gerekiyor. 
Şehrin imar  planlarında var mı? Arıtma tesislerinin yerleri kapasiteleri belirlendi mi ? Tiski nin kanalizasyon ve yağmur su hatlarını ayırması çalışması güzel olmakla beraber yetersiz kalıyor. Ortahisar 100.yıl parkı bölgesinde düşünülen bir arıtma tesisi var mı? 

 
Kesinlikle atık suyun arıtılması gerekmektedir. Hem kanalizasyonda ve hem de arıtılmadan alıcı ortamlara bırakılan atıksular  çok kötü kokan gazlar  oluşturmaktadır. Arıtılmamış atıksu veya iyi arıtılmamış atıksu kentimizin kullandığı yüzeysel ve yüzey altı suyuna karışması durumunda önemli sağlık riskleri meydana gelebilmektedir. Planlama ve projelendirme aşamasında mutlaka Karadeniz Teknik Üniversitemiz sürece dahil edilip şehrimize uygun gerçekci bir çalışma yapılmalıdır. 
Atıksu arıtma tesisleri , temel yaşam kaynağı olan suyun evsel veya endüstriyel amaçlarla kullanıldıktan sonra ıslah edildiği tesislerdir. Arıtma ihtiyacı, arıtılmış atıksuların verildiği alıcı ortamın kullanım maksatlarına göre belirlenir. Arıtma tesisinde yer alan prosesler sonucu farklı özellikte arıtma çamuru oluşmaktadır. Arıtma çamurlarının da ilgili arıtma tesisi içinde veya tesis dışına taşınarak lisanslı tesislerde işlenmesi, arıtılması ve bertaraf edilmesi gerekmektedir.

Atıksu arıtma tesisi yer seçimi bölgenin arazi kullanımı ve imar planı ile sosyal, çevresel ve mühendislik kriterleri dikkate alınarak yapılmalıdır. Arıtma tesisi yer seçiminde, yakında ikamet eden halkın sosyal, ekonomik ve politik isteklerinin karşılanması gerektiği unutulmamalıdır. Bu yüzden yer seçimi sürecine halkın katılımının sağlanması kritik önem taşımaktadır. Deva partisi olarak bu konuyu önemsiyoruz. İleri biyolojik atık su arıtma tesisi olmasını bunun sayesinde azot ve fosfor giderilimi yapılması şehrimiz için büyük önem arz etmektedir.
Atıksu arıtma tesisi için seçilebilecek muhtemel tüm yer seçenekleri, topografik durum, çevresel etkiler ve atıksuların toplama ve arıtma ekonomisi göz önünde tutularak değerlendirilmelidir. Belirtilen hususları, gerektiği ölçüde değerlendirmek üzere ilgili bütün disiplinlerin temsil edildiği bir uzmanlar grubu yer seçimi çalışmalarını yürütmek üzere görevlendirilmelidir. Bu Trabzon halkı ile paylaşılmalıdır. Gizli kapaklı proje yürütmenin şehrimize Ortahisara bir katkısı yoktur.Yer seçeneklerinini değerlendirirken  Çevre Şehircilik Müdürlüğümüz , Büyük Şehir Belediyemiz ve Ortahisar  Belediyemiz  aşağıdaki temel prensipleri dikkate almalıdır. 
• Arıtma tesisi yeri toplanan atıksuların cazibe ile getirilebileceği düşük kotlu bir arazi olmalıdır. • Tesis yeri, mevcut ve planlanan meskûn mahallerden olabildiğince uzak tutulmalıdır. Tesisler estetik unsurlar ve koku oluşum riski gözetilerek tasarlanmalıdır. 
• Olabildiğince büyük bir alan seçilerek, gelecekteki gelişme alanları ve koruma bandı ihtiyaçları da karşılanmalıdır.
 • Arıtma tesisi yeri taşkın etki alanında yer almamalı ve asgari 100 yıllık taşkından tam korunmuş olmalıdır. Gerekli koruma önlemleri alınmadan taşkın etki alanlarından yer seçimi kati suretle önlenmelidir. 
• Tesis yerine yıl içinde her zaman kolayca ulaşım mümkün olacak yol bağlantısı bulunmalı, enerji, haberleşme ve içme suyu bağlantıları kolay yapılabilmelidir. 
• Tesis yeri arıtılmış atıksuların deşarj edilebileceği büyük bir su kütlesine   yakın olmalıdır.
 • Tesis yerindeki zeminin taşıma gücü, pahalı ıslah ve temel mühendisliği işleri gerektirmeyecek ölçüde yeterli olmalıdır.
 • Mümkünse orta derecede eğimli bir saha, özellikle uygun (cazibeli akışlı) bir hidrolik profile imkân vereceği için tercih edilmelidir. 
• Saha doğal, tarihi ve arkeolojik sit alanlar ile ekolojik bakımdan hassas koruma alanları içinde yer almamalıdır.
 • Yer seçiminde, meskûn mahallerdeki kıyı alanlarının korunması ve etkilenmemesine öncelikle özen gösterilmelidir. 
• Seçilen yerde mümkünse arazi kamulaştırma ihtiyacı asgari düzeyde olmalıdır.
Deva Partisi Yerel Yönetimler ve Şehircilik  Politikaları olarak denizlerimizin kirlenmeye karşı korunması için etkin mücadele edecek, özellikle taraf olduğumuz Barselona ve Bükreş Sözleşmelerindeki yükümlülüklerimizi özenle sürdürecek ve denizlerimizin maruz kaldığı kirliliğin bertaraf edilmesine yönelik çalışmalar gerçekleştireceğiz. 

Çetin MERAL    
Demokrasi ve Atılım Partisi
Ortahisar İlçe Yerel Yönetimler ve Şehircilik Çalışmaları Başkanı