
Trabzon Reel Sektör Platformu, Trabzon’un yeni açıklanan teşvik programında bir öncekinde olduğu gibi 3. bölgede bırakılmasıyla ilgili basın toplantısı düzenledi.
Toplantıya TTSO Başkanı Erkut Çelebi, TTB Başkanı Eyyüp Ergan, Of TSO Başkanı Erdal Saral, TESOB Başkanı Metin Kara, DKİB Yönetim Kurulu Üyesi İsmail Kobya, Arsin OSB Yönetim Kurulu Başkanı Dursun Ali Sakarya, Beşikdüzü OSB Yönetim Kurulu Üyesi Cemil Albayrak ve basın mensupları katıldı.
ÇELEBİ: TR-90 BÖLGESİNDE KIYIDAKİ İLLERİN 5, İÇ KESİMDEKİ İLLERİN 6. BÖLGEDE OLMASINI TALEP EDİYORUZ
TTSO Başkanı Erkut Çelebi, toplantının açılışında Reel Sektör Platformu adına yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Sayın Cumhurbaşkanımızın imzasıyla 30 Mayıs 2025 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Yeni Yatırım Teşvik Sistemiyle yeni bir döneme başladık. 2012 yılından bu yana uygulanan teşvik sisteminden faydalanan firmalar aynı teşvik siteminden faydalanmaya devam edecek. Bundan sonra yeni yatırımcılar için 30 Mayıs 2025’ten sonra yeni yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için yeni teşvik sistemi uygulanacak. Yeni Teşvik Sisteminde iki ana tema var. Birincisi Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi, ikincisi Sektörel ve Bölgesel Teşvik Sistemidir. Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi Programı kapsamında bütün illere eşit oranda teşvikler uygulanacaktır. Yeni Teşvik Sisteminde Yerel Kalkınma Hamlesi Programı kapsamında ise her ilde desteklenecek 4 sektör ve ürün belirlenmiştir ve bunlar üst düzeyden desteklenecektir. Trabzon için bu ürünler; Entegre Su Ürünleri Üretimi ve İşleme Tesisi, Elektrikli Tekne ve Yat Üretimi, Endüstriyel Ağ ve Benzeri Ürünler Üretimi, Tıbbi Aromatik Bitkilerden Biyoaktif Potansiyelli Ürünler ve Katma Değerli Ürünler İmalatı olmuştur. TR-90 bölgesinde 24 ürün ve sektör için üst düzey teşvikler uygulanacaktır. Ayrıca teknolojik ve stratejik yatırım yapan firmalar da bölgesine bakılmaksızın üst düzey desteklerden faydalanacaktır. Yeni Teşvik Sistemi için başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere emeği geçen bakanlarımıza teşekkürlerimizi iletiyoruz” dedi. Çelebi, sözlerini şöyle sürdürdü:
“2012 yılında yapılan teşvik gruplamasında Kişi Başına Düşen Gayri Safi Milli Hasıla İller Sıralamasında 35’inci sırada bulunan Trabzon, 2025 yılında ise aynı sıralamada 18 basamak gerileyerek 53’üncü sırada yer almıştır. Bu gerilemeye rağmen yeni teşvik sisteminde yine 3’üncü grupta kalmıştır. Trabzon, Rize, Ordu, Giresun, Artvin ve Gümüşhane’nin bulunduğu TR-90 Bölgesi, 26 bölgeden oluşan Kalkınma Ajansları arasında Kişi Başına Düşen Milli Gelir sıralamasında 2013 yılında 17’nci sıradayken, 2023 yılında 22’nci sıraya gerilemiştir. 10 yıllık dönem içinde 5 basamak gerileyerek en yüksek kaybı yaşayan bölge TR-90 Bölgesi olmuştur. Trabzon ve TR-90 Bölgesi, daha önce uygulamaya koyulan yatırım teşviklerinde ekonomisini istenilen seviyeye taşıyamamış, yatırımlardan beklenen payı alamamıştır. Yeni teşvik sisteminde Trabzon’un yine 3’üncü grupta bırakılması yeni yatırımları olumsuz etkileyecektir. TR-90 Bölgesinin kıyı illerinin sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri arasında çok fark bulunmamasına rağmen farklı teşvik sistemlerinde yer almaları bölgesel kalkınmanın önündeki engeldir. Bu nedenle TR-90 Bölgesi’nin kıyı illerinin 5’inci, iç kesimdeki illerinin 6’ncı bölge teşviklerinden yararlandırılması bölgemizin ve illerimizin gelişmesine daha fazla katkı sağlayacaktır. Trabzon Reel Sektör Platformu olarak ülkemizin ekonomisinin gelişmesi için büyük bir fırsat olarak gördüğümüz yeni teşvik sisteminde önümüzdeki günlerde yapılacak düzenlemelerde burada gündemde getirdiğimiz konuların dikkate alınmasını arzu etmekteyiz. Bu talebimizi öncelikle bakanlarımıza, milletvekillerimize, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine, Türkiye İhracatçılar Meclisine, Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonuna, Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşuna da iletiyoruz.”
“BU TEŞVİK DERECELERİYLE YATIRIMCILAR NEDEN TRABZON’A GELSİN”
Basın açıklamasının ardından açıklamalarda bulunan Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası (TTSO) Başkanı Erkut Çelebi, “Marmara bölgesindeki sanayi kollarının Anadolu’ya taşınması projesi var. Trabzon’a neden gelsinler bu teşvik dereceleriyle. Çevremizde Gürcistan, Azerbaycan, Rusya üretimlerini artırıyor. Rekabet içindeyiz. Trabzon yerine Gürcistan’a taşıyabilirler yatırımlarını. Bunlar da söylenmeye başladı. Sanayi ve Teknoloji Bakanımıza 3. bölge olmamızın uygun olmadığını söyledik. 4 sektörde illere teşvikler verileceğini söyledi. Verildi de ancak diğer sektörlere faydası olmayacak. Bu sürecin burada yatırım yapan firmaları zor durumda bırakacağı kesindir” dedi.
ERGAN: TEŞVİK GRUPLARININ YENİDEN ELE ALINMASINI BEKLİYORUZ
Trabzon Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Eyyüp Ergan, “Söz konusu yeni teşvik sisteminde Trabzon adına yapılan eksikliğin giderilmesini istiyoruz. Trabzon Ticaret Borsası olarak ‘Her işin başı üretim’ diyerek çalışmalar yaptığımız sürecin, yeni teşvik sistemiyle desteklenmesi hiç şüphesiz kalkınma hareketimizi güçlendirecektir. Onun için teşvik sisteminin rakamlara bakılarak değil, gerçekler göz ardı edilmeden tekrar ele alınmasını talep ediyoruz. Sonuç olarak her daim üretime öncelik vermemiz gerekiyor. Bunun için bizler ‘çok çalışıp, çok üretip, çok satıp, çok kazanacağız’ sözünü kendimize rehber erinerek hareket etme çabası içindeyiz. Bu çabamızı da Trabzon’un gerçeklere dayalı olması gereken alınması ile güçlendirebileceğimizi tekrar vurgulamak isterim” ifadesini kullandı.
KARA: TRABZON’A DESTEK VERİLMESİ TALEBİMİZDİR
Trabzon Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (TESOB) Başkanı Metin Kara, “Bölge illerine verilen desteğin Trabzon’a verilmesi arzumuzdur. Reel sektör olarak amacımız şehrimizin her alanda kalkınmasına ve zenginleşmesine katkı sunmak, destek sağlamaktır” diye konuştu.
SARAL: YATIRIMCILARIN TEŞVİKLERİ GÖRMESİ LAZIM Kİ GELSİNLER
Of Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Erdal Saral, “Coğrafi olarak zor bir bölgedeyiz. Yatırım gelebilmesinin belirli altyapısının oluşması lazım. Coğrafi zorluklara rağmen yatırım yapmaya gelecek olan insanların belirli teşvikleri görerek ve faydalanarak geliyor olması lazım. Doğu Karadeniz kıyısının tüm illerin 5. bölge kapsamında değerlendirilerek yatırımların teşvik edilmesi gerekir” dedi.
KOBYA: 3. BÖLGEDE KALMASI TRABZON’UN EKONOMİK OLARAK BİTMESİ ANLAMINDADIR
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) Yönetim Kurulu Üyesi İsmail Kobya, “Mevcut teşvik sistemi zaten Trabzon değil sahildeki kimseyi mutlu etmiyordu. Çok daha iyi teşvik uygulamaları sağlayan iller var. Buralara herkes gidiyor. 3. bölgede kalması Trabzon’un ekonomik olarak bitmesi anlamındadır. Siyasiler, karar vericilerin bizlere çok daha net cevaplar vermesi gerekiyor” ifadesini kullandı.
SAKARYA: TÜM BÖLGENİN BİRLİKTE KALKINMASI GEREK
Arsin OSB Yönetim Kurulu Başkanı Dursun Ali Sakarya, “Arsin OSB olarak 5 bin 500 çalışan ve 91 fabrika ile bölgeye, ülkeye hizmet etmeye çalışıyoruz. Arazi, teşvik, lojistik, işçilikteki maliyetleri gibi göz önünde bulundurulan önemli kriterler var yatırımda. Bunu sağlayabilmek için reel sektörün yapacağı sınırlıdır. Arazinin ne kadar pahalı ve kısıtlı olduğunu herkes biliyor. Lojistik olarak da doğuda kalıyoruz. En önemli kriter teşvikler kalıyor yatırım için. Bölgemize gelen yatırımcılar araştırmalarını yaparken avantajları sorunca açıklama yaparken zorlanıyoruz. Ne yazık ki 3. bölge olduğunuz için yüksek personel çalıştıran firmalar için cazip değiliz. Bölgeye daha fazla yatırım gelsin diye tüm bölgeyi bir arada düşünelim ve beraber kalkındıralım. Bölgenin bir lokasyon gibi düşünülüp 5. bölge olmasını bekliyoruz” diye konuştu.