GIDA TERÜRÜ NASIL BİTER…?

Yapılan araştırma sonuçları, Türkiye’de bir gıda terörü olduğunu gösteriyor. Bakanlık tarafından atılan olumlu adımlara, yeni yasal düzenlemelere, artırılan cezalara rağmen, gıda teröristlerinin taklit ve tağşişe başvurmaktan vazgeçmedikleri ortada! Hileye başvuran firmalar, daha fazla kazanç sağlamak adına tüketiciyi kandırmaktan, halkın sağlığı ile oynamaktan, gelecek nesillerimizi tehlikeye atmaktan çekinmemektedirler. Yaşanan bu sıkıntıların önüne geçmek elbette kolay bir süreç değildir Gıdadaki sahteciliğin önüne geçmek için denetimin şart olduğunu ortadadır.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı gıdalarda taklit ve tağşiş yapan çok sayıda firmayı açıklıyor. Açıklanan bu insan sağlığına zararlı uygulamaları tüketicilerimizin takip etmesi mümkün değil. Taklit ve tağşiş yapan firmaların sanal ortamda açıklanmasından ziyade kesin kez kapatılmalı ve firma sahiplerinin gıda üretimi yapmalarının engellenmesi gerekmektedir.3

Açıklanan listelerde, peynirde nişasta, sucukta tek tırnaklı eti, lahmacunda at eti, yoğurtta jelatin, tereyağında bitkisel yağ, zeytinyağında pirina yağı, balda şeker ve glukoz şurubu, çikolatada, kahvede ve aromalı içeceklerde sildenafil katılması gibi tanıdık tağşiş yöntemlerini görüyoruz.

PEHLEVAN yaptığı açıklamada sektörün birer parçası olan bizler, sektör içeresindeki sıkıntıları bizatihi yaşamaktayız ve bu tecrübelerimizden yola çıkarak belirlediğimiz çözüm önerilerimizi sunduk ve sunmaya devam edeceğiz. Bu vesileyle ile çözüm önerilerimizi tekrar dile getirme ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu Önerilerimizi şu şekilde sıralayabiliriz;

* Cezalar ne kadar artırılsa da caydırıcı olmayabiliyor, çünkü işletme yaptığı hile ile yediği cezadan çok fazlasında kar elde edebiliyor bu nedenle taklit ve tağşişe ısrarla başvuran işletmelere faaliyetlerini durdurma gibi cezalar verilmelidir.

* Bakanlık tarafından yapılan resmi denetimlerin artırılması ve denetimlerin daha etkin hale getirilmesi gerekmektedir.

* Gıda işletmelerinde iç denetim görevini yerine getiren mühendisler, uygulamadaki eksiklikler nedeniyle bağımsız ve etkin bir denetim mekanizması kuramamaktadır, Çözüm olarak mühendislerin yetkileri artırılmalı ve maddi açıdan işverenden bağımsız bir yapıya kavuşturulmalı ve bu şekilde daha bağımsız ve daha etkin bir çalışma alanı sağlanmalıdır.

* Gıda sektörünün büyük çoğunluğunu oluşturan küçük işletmeler iç denetimi sağlayacak olan ve anlamsız bir biçimde kaldırılan mühendis (Sorumlu Müdür) bulundurma zorunluluğundan muaf durumdalar, bu durum gıda terörüne zemin hazırlamaktadır, küçük işletmeler uygulanan resmi denetimlerin yanında iç denetim mekanizmasına dâhil edilmeli, Sorumlu Müdür Yönetici adı ne olursa olsun kapasitesine göre bir ya da birkaç işletmenin bir mühendis kontrolünde olacağı bir sistem kurulmalıdır.

* Sektörde bunca sıkıntı yaşanırken, gıda alanında 4 yıllık uzmanlık eğitimi alan gıda mühendisleri ile Ziraat Mühendislinin Gıda Teknolojisi bölüm mezunları ciddi anlamda işsizlik problemi yaşamaktadırlar, mühendislerin sürece daha fazla dâhil edilerek kamuda

daha fazla görevlendirilmesi, resmi denetimlerin mühendisler eliyle gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

*Burada dikkat çekmek istediğimiz başka bir husus ise, yaşanan bu taklit ve tağşiş hadiselerinin temelinde üreticilerin gıda güvenliği bilincine sahip olmayışı. Gıda; üretiminden tüketimine her aşaması hassasiyet gerektiren, her aşamasında kontrol altında olması gereken, belli bir bilinçle hareket edilmesi gereken bir konu. Dolayısıyla gıda güvenliğinin ne olduğunu bilmeyen, gıda güvenliği bilincine sahip olmayan bir üreticinin daha fazla kazanç sağlamak maksadıyla türlü yöntemlere başvurması, bilinçsiz üretici için gayet normal bir durum.

* Okullarda gıda güvenliği derslerine ilave olarak belirli dönemlerde konferans ve bilinç artırıcı faaliyetler düzenlenmeli. Bu tür toplumsal projelerle birlikte toplumun bütün kesimlerinde gıda güvenliği bilincinin oluşmasının, yaşanan bu sorunların minimize edilmesi adına önemli bir adım olacaktır.

"Maalesef Türkiye'de yeterli bir denetim uygulandığını söyleyebilmek mümkün değil. Türkiye'de Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı kayıt sistemine kayıtlı yaklaşık 40 bin gıda üreten işletme bulunmaktadır. Bunu gıda ürünlerini üreten, dağıtan ve satan kayıtlı ve kayıt dışı olarak ele aldığımız zaman bu rakam yaklaşık 500 bin işyeri olmaktadır. Buna rağmen bugün itibariyle Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde yaklaşık 4 bin 600 gıda denetçisi, 1100 gıda mühendisi çalışmaktadır. Toplam 5 bin 700 denetim unsuru ile 500 bin işyerinin sağlıklı bir biçimde denetlenemeyeceği ve bu sayının acil olarak artırılması gerektiği açıktır.”

“Vatandaş uyanık olsun”

Hileli gıdaların yaygın bir şekilde piyasada bulunması nedeniyle vatandaşın alışveriş yaparken bilinçli davranmasının daha büyük önem kazandığını kaydeden Pehlevan, tüketicilere şu önerilerde bulundu:

“Açık ortamlarda satılan ürünler satın alınmamalı. Paketlenmiş ürünlerde bilinen markalara ağırlık verilmeli. Rastgele yerler yerine, güvenilir satış noktalarından alışveriş yapılmalı. Satın alınan ürünlerin ambalajında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın üretim izninin bulunup bulunmadığına dikkat edilmeli. Ürünlerin son kullanım tarihlerine ve içeriğine özellikle dikkat edilmeli.”

Tüketici sahipsiz değil

Tüketicilerin alışveriş yaparken bu hususlara dikkat etmelerinin hem kendilerinin, hem de ailelerinin sağlığı açısından büyük önem taşıdığını ifade eden PEHLEVAN, şunları söyledi:

“Tüketiciler, şüphelendikleri konularda bilgi almak, şikâyet etmek ya da ihbarda bulunmak için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın kurduğu ‘174 Alo Gıda’ hattını Türkiye’nin her yerinden telefonla arayabilirler. Ayrıca alo174@tarim.gov.tr adresine e-mail gönderebilirler. Öte yandan Türkiye Tüketici derneklerine ve bu konuda çalışma yapan Sivil Toplum Örgütlerine müracaat etmeleri tüketici menfaatleri bakımından önem arz etmektedir.

Kamuoyuna saygı ile duyurulur.

Ziraat Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Yönetim Kurulu